The Best of Animator 2020: pokazy filmów nagrodzonych / online

Pokazy Filmów Nagrodzonych na Festiwalu Animator 2020 to esencja i przegląd tego, co najlepsze w światowej animacji. Przegląd wyjątkowo różnorodny, skupiający dokonania twórców i twórczyń odległych kulturowo, nowatorskich i poszukujących. 

To swoiste branżowe podsumowanie roku. O randze Animatora stanowią najlepsze światowe animacje,  znakomite jury (w tym roku filmy oceniali m.in. twórca BoJack Horseman Mike Hollingsworth oraz nagrodzona na Berlinale Ana Nedeljković), oddana publiczność i seanse od rana do nocy. W czasach pandemii zmieniła się forma (tegoroczny festiwal odbywał się zarówno online, jak i offline), ale ranga wydarzenia pozostała. Międzynarodowy Festiwal Filmów Animowanych w Poznaniu to marka, która nie potrzebuje rekomendacji – sama rekomenduje, poleca i nominuje (Animator jest jedynym z trzech festiwali w Polsce - w tym, jedynym festiwalem filmów animowanych - który od Amerykańskiej Akademii Filmowej otrzymał status festiwalu kwalifikującego do Oscarów®). 

Co zobaczymy:

I POKAZ: 

The Best of Animator 2020/ online: najlepsze filmy krótkometrażowe, 93'60''

1. Jestem tutaj / I’m Here, Julia Orlik, Polska / Poland, 2020, 15’ - Nagroda Publiczności Konkursu Międzynaorodowego i ANIMATOR.PL  

2. Roz-poznanie / Co-ognition, Przemysław Świda, Polska / Poland, 2020, 6’ – Wyróżnienie ANIMATOR.PL 

3. Niezrozumiałki / Unclarities, Dana Danylova, Polska, Włochy / Poland, Italy, 2019, 3’53” – Złoty Animusz za Debiut ANIMATOR.PL 

4. Widzę otchłań, Karolina Kajetanowicz, Polska / Poland, 2020, 4’20” - Złoty Animusz za Film Autorski ANIMATOR.PL 

5. Ja i Moja Gruba Dupa / My Fat Arse and I, Yelyzaveta Pysmak, Polska / Poland, 2020, 10’14” – Grand Prix – Kryształowy Animusz ANIMATOR.PL 

6. Botschaften / Silent Embassies, Höpfner Daniel, Niemcy / Germany, 2020, 15’ – Nagroda specjalna za Film Muzyczny/Muzykę 

7. Pá kis panelom! / Bye Little Block! Éva Darabos, Węgry / Hungary, 2020, 8’42” – Nagroda za Film Studencki 

8. Don’t Know What, Thomas Renoldner, Austria, 2019, 8’ – Nagroda specjalna za Szczególne Walory Artystyczne 

9. Machini, Frank Mukunday, Tresor Tshibangu, Kongo / Congo, 2019, 9’48” – III Nagroda – Brązowy Pegaz 

10. Uzi / Ties, Dina Velikovskaya, Niemcy, Rosja / Germany, Russia, 2019, 7’40” – II Nagroda – Srebrny Pegaz 

11. Något att minnas / Something to Remember, Niki Lindroth von Bahr, Szwecja / Sweden, 2019, 5’ – Grand Prix – Złoty Pegaz

II POKAZ: 

The Best of Animator 2020 online: Odległa kraina / Away, Gints Zilbalodis, Łotwa / Latvia, 2019, 75’

III POKAZ:

The Best of Animator 2020 online: The Nose or the Conspiracy of Mavericks, Andrey Khrzhanovsky, Rosja / Russia 2020, 89’

O filmach:

Tegoroczny festiwal odbył się pod sztandarem hasła BEYOND THE WORLD, które – w skrócie – stanowi o nieprzystawalności oczekiwań i rzeczywistości, rozczarowaniu światem, który uwiera i marginalizuje. Ten zastany i oswojony nagle staje się zagrożeniem. Sytuacje graniczne na miarę naszych czasów to chociażby przymus wyprowadzki (Pá kis panelom! / Bye Little Block! Éva Darabos, Nagroda za Najlepszy Film Studencki) albo inicjacji w dorosłość (Uzi / Ties Dina Velikovskaya, II Nagroda, Srebrny Pegaz), które wyrywają z wygodnych pieleszy, każą reinterpretować swój świat i skazują na bolesne wnioski. Innym tropem idzie Dana Danylova, twórczyni krzepiących Niezrozumiałek / Unclarities (Złoty Animusz za Debiut). Wrzucona w nową emigracyjną rzeczywistość postać skutecznie przełamuje poczucie obcości. Problemy z komunikacją prowadzą do nieporozumień, które autorka rozbraja humorem: granice przestają być murem, a świat wita rozwartymi ramionami. 

Paradoksy współczesności z jej iluzjami świetlanego rozwoju punktują Frank Mukunday i Tresor Tshibangu (Machini, III Nagroda Brązowy Pegaz), w przypowieści o społeczności, która zyskując cywilizacyjny komfort, staje się li-tylko siłą roboczą, tracąc podmiotowość i podstawową radość, stanowiące o niegdysiejszej pełni życia. Jak żyć bez Boga, bez tańca i bez własnej twarzy? – zdają się pytać skazani na anachroniczność bohaterowie. Utraconą świetność, lub przynajmniej nieadekwatność przywołuje też Daniel Höpfner w Botschaften / Silent Embassies – niegdyś tętniące życiem i sprawczością, dziś zapuszczone siedziby ambasady ożywają na krótkie chwile, by znów pogrążyć się we śnie. Film zdobył Nagrodę za Najlepszy Film Muzyczny. 

Na festiwalu wybrzmiały kłopoty z tożsamością. W Jestem tutaj / I’m Here, Julia Orlik (Nagroda Publiczności za Najlepszy Film Krótkometrażowy w obu konkursach – międzynarodowym i polskim) mówi o tożsamości zredukowanej chorobą (ale też o miłości w obliczu śmierci), a w Roz-poznaniu / Co-ognition Przemysława Świdy (Wyróżnienie) korporacyjny ludzik dzierży w korporacyjnej teczce kolejne wersje siebie. W jakość życia w nowoczesnym konsumenckim kapitalizmie i swoją podmiotowość powątpiewa z kolei bohater Något att minnas / Something to Remember, Niki Lindroth von Bahr (Grand Prix Złoty Animusz). O zmaganiu z tożsamością traktuje też Don’t Know What Thomasa Renoldnera (Nagroda Specjalna im. Wojciecha Juszczaka za Szczególne Walory Artystyczne), w którym reżyser steruje bohaterem, kładąc akcent na samym procesie indywidualizacji, a nie na efekcie. Czyni to jednak – rzadkie! - w sposób przezabawny, odważnie eksperymentując z formą i mówiąc również o sobie – reżyserze.

Równie zabawny, choć temat groźny i bolesny, jest film Yelyzavety Pysmak Ja i Moja Gruba Dupa / My Fat Arse and I (Nagroda Stowarzyszenia Filmowców Polskich za Najlepszy Polski Film Krótkometrażowy i Grand Prix ANIMATOR.PL – Kryształowy Animusz). Pełen energii, świeży, rozbraja dramat nieakceptacji własnego ciała surrealnym poczuciem humoru.

Autorzy festiwalowych filmów sięgają do świata sztuki. Czerpią oczywiste inspiracje, ale także wpisują weń swój proces twórczy i wątki autotematyczne. Wielkim pokłonem dla historycznej awangardy jest The Nose or The Conspiracy of Mavericks, Andrey’a Khrzhanovsky’ego, przywołujący Gogola, Szostakowicza, Bułhakowa, ale i zmagania z reżimem, czasy socrealistycznego gorsetu i stalinowskich czystek. Zza fasady historii wygląda jednak całkiem współczesna i uniwersalna opowieść o obronie artystycznej niezależności. Film zdobył Nagrodę Publiczności za Najlepszy Film Pełnometrażowy.

Niepokoje artysty, lżejszej natury, referuje Gints Zibalodis w Odległej krainie / Away (Nagroda za Najlepszy Film Pełnometrażowy). Ocalały z lotniczej kastastrofy chłopiec, odbywa samotną podróż, która jest też ucieczką przed ścigającym go potworem – autor przyznał, że stworzył alegorię opisującą jego walkę o ukończenie filmu. Potwór byłby tu deadlinem?

Do Leśmianowskiego świata poezji, katastroficznego i balladowego zarazem, odwołuje się Karolina Kajetanowicz w filmie Widzę otchłań / I see the abyss (Złoty Animusz za Film Autorski). Samotna droga przez mroczny las przywołuje wspomnieniach ekstazy, ale też zanurza w tragedii i pragnieniu niebytu.

Zapraszamy!